Sennheiser HD800s

Thiết kế

Với HD800s, Sennheiser vẫn giữ nguyên thiết kế hiện đại, mạnh mẽ của phiên bản tiền nhiệm. Khác biệt dễ nhận thấy nhất là tông màu chủ đạo đã chuyển thành đen/xám thay cho màu bạc. Nhìn thoáng qua HD800s khiến người ta liên tưởng đến chất liệu nhựa chứ không thiên về kim loại như HD800. Phải trải nghiệm kỹ trên thực tế mới thấy được HD800s vẫn là sản phẩm đầu bảng về thiết kế. Cấu trúc tổng thể của cặp tai nghe này rất chắc chắn, đó là sự kết hợp giữa các mô-đun nhựa nhằm giảm trọng lượng và linh kiện thép không gỉ để tăng cường độ vững chắc.

Tuy có kích thước khá lớn, nhưng Sennheiser HD800s không nặng hơn nhiều so với “đám anh em” HD650 hay HD598. Đệm tai và đầu được làm bằng bông cao cấp (loại bông dùng trong mũ của các phi hành gia) nhằm tạo cảm giác thoải mái khi đeo lâu, không thấm mồ hôi và rất nhẹ. Màng loa của HD800s khá mỏng, nhưng lại rất lớn với đường kính lên tới 56mm. Đây chính là một trong những điều khiến Sennheiser rất tự hào về cặp HD800 và bây giờ là HD800s, nhằm tạo ra được âm thanh trung thực đi cùng âm trường cực kỳ khoáng đạt. Phần phía sau hay gọi là grid của HD800s cũng có một màu đen trùng với tông màu tổng thể, mô-đun này có lỗ để lộ màng loa ở phía trong. HD800s cung cấp 2 lựa chọn về kết nối gồm unbalanced 6.3 hoặc Balanced XLR-4 để đáp ứng các nhu cầu nghe khác nhau.

Những thông số và công nghệ

Với đáp tuyến tần số cực rộng từ 4-51.000Hz, HD800s đạt được chứng nhận Hi-res từ Sony. Tai người sẽ không cảm nhận được hết dải sóng âm đó, nhưng đây là thông số chứng tỏ đẳng cấp của cặp tai nghe này. HD800s vẫn sẽ có trở kháng cao tới 300 Ohms giống như phiên bản trước, nhưng Sennheiser cho biết HD800s sẽ dễ kéo hơn. Quả nhiên, khi cắm cùng vào một chiếc amp HDVD800 của hãng, HD800s cho âm lượng lớn hơn một chút so với bản tiền nhiệm.

Một chi tiết đáng chú ý nữa của HD800s là công nghệ hấp thụ âm thanh – giải pháp mà Sennheiser đã áp dụng với cặp tai nghe in-ear IE800. Công nghệ này sẽ giảm thiểu hiện tượng "che mờ", tức là tiếng trầm quá lớn nuốt mất những âm tần số cao hơn. Bằng việc hấp thụ sóng cộng hưởng của âm trầm, những dải tần khác trong bản nhạc sẽ nổi lên dễ dàng hơn, tăng độ chi tiết khi tái tạo âm thanh.

Với kích cỡ 56mm, màng loa dạng dynamic của Sennheiser HD800s là loại lớn nhất được sử dụng trong tai nghe thương mại. Màng loa này được đặt nghiêng chứ không song song với vành tai người nghe nhằm tạo chất âm tự nhiên và có chiều sâu hơn. Mặt ngoài tai nghe được mở hoàn toàn, tránh hiện tượng vọng âm.

Chất âm

Liệu HD800 đã hoàn hảo?

HD800 là cặp tai nghe chuẩn mực với chất âm cân bằng và chính xác. Đồ thị âm của HD800 gần như bằng phẳng và được thừa nhận như chuẩn tham chiếu cho các tai nghe khác. Nhưng không phải vì thế mà HD800s là cặp tai nghe hoàn hảo, sự cân bằng của đồ thị hoặc tham số của thiết bị đo có sự khác biệt so với những tác động mà con người cảm nhận được. HD800 có chất âm sáng, sạch, chuẩn xác nhưng hơi thiếu tính tự nhiên trong các bản nhạc vocal. Vì vậy, khi tái tạo các bản nhạc giao hưởng phức tạp thì HD800 lại thiếu sự tự nhiên, hài hòa trong vocal, Jazz... Một nhược điểm khá lớn nữa của cặp tai nghe này là điểm peak (nổi trội) tại tần số 6kHz khiến giọng hát, nhất là giọng nữ cao, bị sibalance - giới audiophile Việt Nam gọi là "Suýt", gây chói rất khó chịu. Với giải tần số cao cũng vậy, tuy rất giàu năng lượng và độ chi tiết, nhưng lại khiến người nghe chưa quen nhanh chóng bị mệt. Một số diễn đàn đã tư vấn các thủ thuật (Mod) để HD800 có chất âm nhẹ nhàng hơn, nhưng không phải ai cũng dám động "dao kéo" vào cặp tai nghe đắt bằng cả một bộ dàn hi-fi tầm trung này. Tóm lại, có khá nhiều lý do để Sennheiser phải vào cuộc và tung ra bản nâng cấp HD800s phù hợp với người nghe hơn, nhưng vẫn giữ được những ưu điểm tuyệt vời ở bản gốc.

Độ chi tiết và Âm trường

Điều mà người dùng thích nhất ở HD800 chính là độ chi tiết cao và âm trường cực kì rộng rãi, tất cả những ưu điểm này vẫn được giữ nguyên trên HD800s.

Độ chi tiết của HD800s rất chính xác, khiến người nghe nhận ra được những âm thanh nhỏ nhất. Bài Seventrong album Explorations in Space and Time là một bản instrumental có sự tham gia của khá nhiều nhạc cụ, chi tiết nhỏ chơi chồng chéo lên nhau. Với HD800s, các nhạc cụ này đều có những vị trí nhất định, chơi rất sạch sẽ và riêng biệt. Chính vì vậy nên từng tiếng lách cách từ dùi trống, tiếng snare ở bên tai hay tiếng trống đánh cực nhanh đều có độ chi tiết đáng kinh ngạc. Với bài Phrases trong cùng album cũng vậy, đây là một bài có nhiều giọng hát chồng chéo lên nhau rất khó nghe, nhưng HD800s giúp người nghe nhận ra từng chất giọng, từng chi tiết lấy hơi và chép miệng của ca sỹ. Tất nhiên, độ chi tiết của HD800s cũng giúp nhận ra những lỗi trong bài hát, nhất là những bản thu có chất lượng kém.

Kết hợp với độ chi tiết cao là một không gian âm thanh rộng rãi. Một số người đang sở hữu và nghe quen HD800 cho rằng HD800s có âm trường nhỏ hơn một chút. Nhưng cũng có thể coi đó là ưu điểm. HD800 có âm trường rộng mênh mang, nhiều lúc gây cảm giác âm thanh quá xa so với người nghe, tạo nên khoảng trống. Có lẽ âm trường của HD800s nhỏ hơn, nhưng lại tạo được cảm giác đầy đủ, gần gũi với người nghe hơn. Dù sao, trong trải nghiệm thực tế, HD800s vẫn có một âm trường rất rộng. Bài Grass Top của Amber Rubarth được HD800s thể hiện hay tuyệt vời với tiếng cello đẩy ra xa tai, cho cảm giác âm thanh thoát hẳn ra ngoài đầu. Nhưng tiếng guitar ở chính giữa đầu vẫn cho cảm giác tràn đầy, đúng vị trí. Khả năng tạo không gian trước/sau của HD800s cũng rất tuyệt vời, những bản nhạc thu âm tốt, hay nhất là những bản Binaural, người nghe sẽ không chỉ hình dung được vị trí tương đối về 2 phía trái/phải của nhạc cụ mà còn nhận ra âm thanh đó ở phía trước hay sau mình. Bản Down Home đã thể hiện rõ điều này với 2 chiếc cello ở phía sau tai người nghe và trống Cajon nằm ở giữa. Độ chi tiết cao cộng với âm trường rộng rãi và bao trùm thực sự khiến bản nhạc có hồn, trong và sâu hơn.

Dải trầm

Xét về tổng thể, HD800s có chất âm hơi ấm và "màu" hơn một chút so với HD800. Nhưng đó là so với HD800 thôi, chứ trên mặt bằng chung thì chúng vẫn là cặp tai nghe hết sức trung tính với âm lượng các dải gần như bằng nhau. Dải trầm của HD800s có lượng nhiều hơn một chút so với bản tiền nhiệm, giúp cho chất âm tự nhiên và dễ nghe hơn, nhưng vẫn còn khoảng cách khá xa với một cặp tai nghe chuyên trầm. Lượng trầm của HD800s chỉ ở mức trung bình so với mặt bằng chung, thậm chí là hơi ít với những người thích chất ấm và dày như tai nghe của Denon.

Cách mà Sennheiser xử lí dải trầm mới là điều ấn tượng. Sẽ rất khó diễn tả ngắn gọn về dải trầm này vì nó thay đổi theo tính chất của từng bản thu. Với bản Stank đề cập bên trên, những tiếng trống được HD800s tái tạo với tốc độ rất nhanh, đanh và cứng, không để lại một chút đuôi nào. Nhưng với những bản folk và jazz có tiếng contrabass, những âm này lại thường được làm mềm cùng một chút đuôi giống như khi nghe thực tế. Như vậy, tuy có tăng một chút về lượng, nhưng âm trầm của HD800s vẫn đảm bảo sự cân bằng, trung tính, thể hiện rất sát với bản nhạc.

Độ chi tiết của dải trầm vẫn luôn ở mức khá cao, dù đó là mid-bass hay sub-bass, những phát trống, đập dây dàn luôn có cấu trúc rõ ràng chứ không “gói” thành một khối rồi tắt dần. Tiếng trống ở những bản metal tốc độ cao được chơi rất tốt, không bị dính vào nhau. Dải siêu trầm được HD800s chơi rất sâu, nhưng không gằn xuống mà lan sang 2 bên nên vẫn cho cảm giác thanh, hơi sáng giống với phần trung trầm. Một số người sẽ thích kiểu chơi như vậy vì nó làm cho bản nhạc có chiều sâu nhưng vẫn sạch sẽ, thoáng đãng, nhưng số khác lại thích tiếng superbass khỏe khoắn - hùng tráng hơn và họ sẽ không chọn cặp tai nghe này. HD800s tái tạo dải trầm với độ nổi khối khá rõ, ở một số bài tiếng trống tuy tròn trịa và rõ ràng nhưng tắt hơi nhanh. Về tổng thể, đây là cách tái tạo dải trầm phù hợp với đa số dân nghe nhạc, lượng vừa phải và sát với bản nhạc, độ nổi khối căng tròn cùng chi tiết rất rõ nét.

Dải trung 

Những thay đổi ở trung âm có lẽ là điều mà người dùng mong đợi nhất từ HD800s. Phiên bản HD800 chơi dải trung âm đã rất hay với độ chi tiết cao, hơi sáng và thể hiện sát với bản nhạc. Điểm yếu duy nhất trong dải trung âm của HD800 chính là điểm nhấn ở tần số 6kHz, nó khiến giọng ca sĩ khi lên cao - sibalance gây khó chịu cho người nghe. Vì vậy, người ta chủ yếu dùng HD800 để nghe hòa tấu, Jazz hoặc Vocal nhẹ nhàng chứ không mấy khi thưởng thức giọng nữ cao. HD800s đã giải quyết triệt để vấn đề này với dải trung âm tuyến tính và cân bằng hơn, trải đều từ phần low tới high-mid. Đánh giá tổng thể thì HD800s vẫn chơi dải trung âm với thiên hướng sáng giống HD800, có chăng chỉ làm ấm lên đôi chút và cắt bỏ đi các “đầu gai nhọn hoắt” mà thôi.

Nghe thử bản nhạc nhẹ Letter from My Lonelier Self của Amber Rubarth, giọng ca sĩ này sáng, được đưa tiến lên nhiều và tách hẳn ra khỏi bản nhạc. Một số người cho rằng dải trung âm của HD800s thiếu sự khỏe khoắn và hào hứng của HD800, nhưng trải nghiệm thực tế cho thấy điều này tốt với các bản thu giọng nữ cao. Ví dụ như Celine Dion hay Mariah Carey có chất giọng rất chói và sáng, những nốt “trên đỉnh” bị rít đến mức khó nghe. Ở HD800s, dù là giọng nam hay nữ cũng đều trở nên tự nhiên và dễ cảm nhận hơn.

Với thể loại instrumental hay classical, dải trung âm cũng được HD800s trình diễn rất thuyết phục. Thử với bản hòa tấu Canon in D của Pachelbel, tiếng violin rất trong và sạch, thể hiện được sự da diết của nhạc cụ kéo này. Ở những đoạn cao trào có nhiều nhạc cụ hòa tấu, khả năng tái tạo chi tiết cao, âm trường rộng rãi và nền âm trong sạch đã giúp HD800s thể hiện được trọn vẹn cả dàn nhạc mà không bị rối hay nhòe vào nhau. Với dải trung cao không còn bị chói gắt, HD800s “chơi” saxophone (nhất là loại soprano), violin hay piano theo cách dịu dàng, gần gũi với người nghe hơn.

Dải cao

Tiếng treble vốn luôn được HD800 tái tạo với năng lượng tràn đầy, âm hình cực rộng. Hơn nữa, cặp tai nghe này chơi treble khá sáng và sắc so với mặt bằng chung. Chính vì thế hãng âm thanh Đức đã giảm lượng âm cao của HD800s đi một chút, chỉ vừa đủ để sản phẩm nâng cấp này vẫn nắm giữ thứ hạng cao trong hạng mục tiếng treble. Khi mở bản thu Take five của Dave Brubeck Quartet, ấn tượng nổi bật là chùm tiếng Cymbal cực kì giàu năng lượng, sáng và sắc lạnh lan tỏa trong thinh không rộng mở. Ưu điểm của HD800s so với bản tiền nhiệm là tiếng treble không bị sibalance gây chói sốc nữa, toàn bộ dải cao xuất hiện một cách tự nhiên và nhẹ nhàng.

Một số thành viên trên diễn đàn Head-fi cũng đã bàn luận về vấn đề này, nhiều người đã đồng tình với nhận định rằng phần cao của HD800s mang hơi hướng tự nhiên và chân thực hơn là dải cao sáng, mang phong vị nhân tạo của HD800.

Quả thực, tiếng treble nhẹ nhàng hơn nhưng vẫn giàu năng lượng kết hợp với dải bass được tăng sức mạnh khiến HD800s trình diễn âm nhạc cân bằng và tự nhiên hơn là sự chuẩn mực mang tính kỹ thuật và lý thuyết của HD800.

Tổng kết

Không có cặp tai nghe nào thỏa mãn được cả thế giới âm thanh. Những thay đổi trên Sennheiser HD800s là điều tuyệt vời dành cho những người thích chất âm thoải mái, nhẹ nhàng, nhưng vẫn có độ chi tiết và tính trung thực cao. Trong khi đó vẫn có những người khác thấy thích sự chính xác, khỏe khoắn của phiên bản trước (HD800) hơn. Việc giới thiệu bản nâng cấp HD800s cho thấy Sennheiser thực sự lắng nghe thị trường để đáp ứng mong muốn của số đông khách hàng. Hãng âm thanh Đức đã chứng tỏ phẩm chất vượt lên chính mình khi tự tin nâng cấp cặp tai nghe đã trở thành "tượng đài" của giới audiophile. Đáp lại những nỗ lực đó, phần thưởng xứng đáng mà Sennheiser nhận được là HD800s - điều tốt hơn cho một cặp tai nghe tuyệt vời!